استانبول، شهر میان قاه ای
استانبول
استانبول شهری است که نیمی از آن در قاره آسیا و نیمه دیگر آن در قاره اروپا قرار دارد. این شهر محل اتصال دو قاره است. در قلب این شهر تنگه بسفر قرار گرفته که محل تلاقی آبهای دریای سیاه ، دریای مرمره و خلیج شاخ طلایی است.
در دوران امپراطوری رومیان، بیزاسن ها و عثمانی ها استانبول همواره پایتخت کشور ترکیه محسوب می شده و این شهر همواره به گذشته تاریخی غنی و درخشان خود افتخار میکند. در عین حال استانبول با توجه به رشد فزاینده ای که از نظر توسعه شهری دارد آینده ای روشن را در پیش رو دارد.
وجود موزه ها، کلیساها، کاخ ها، مساجد با شکوه، بازارها و نیز طبیعت زیبای این شهر همواره باعث شگفتی گردشگران میشود. باید گفت این آثار از نظر کمی تعدادشان بسیار فراوان بوده و در عین حال بسیار زیبا هستند.
اگر در ناحیه غربی تنگه بسفر به زیبائی غروب آفتاب و رنگ قرمز آن نگاهی بیندازد دلیل اینکه چرا ساکنین این منطقه قرنها پیش این سرزمین را برای زندگی خویش انتخاب کرده اند خواهید فهمید. در یك چنین لحظه ای از غروب آفتاب در خواهید یافت که چرا این شهر بعنوان یکی از درخشنده ترین شهرهای دنیا مطرح است.
کاخ توپ کاپی: در محل تلاقی تنگه بسفر، خليج شاخ طلایی و دریای مرمره قرار گرفته است. این کاخ متعلق به قرن 15 تا 19 میلادی و دوران امپراطوری عثمانی است. این کاخ در گذشته محل زندگی سلاطین و دولتمردان عثمانی بوده و دارای باغ بسیار باشکوهی است. در سمت راست کاخ درختان سرو قرار گرفته و مطبخ های کاخ نیز در همین سمت جای گرفته اند. امروزه از این محل به عنوان نمایشگاهی از مجموعه های کریستال، نقره و ظروف چيني که مربوط به دوره امپراطوری عثمانی است استفاده می شود. در قسمت چپ کاخ حرمسرا قرار دارد. در این بخش همسران و فرزندان سلاطین در انزوا زندگی میکرده اند. سومین بخش کاخ نیز شامل سالن اجتماعات کتابخانه احمد سوم، نمایشگاهی از لوازم شخصی سلاطین و خانواده سلطنتی، جواهرات بسیار مشهور و قیمتی و نیز مجموعه ای از دست نوشته ها می باشد.
در میانی ترین بخش این قصر زیبا عمارتی است که ردای حضرت محمد (ص) در آن نگهداری می شود. این ردا پس از آن که عثمانی ها به دین اسلام گرویدنــد بــه استانبول آورده شد. (کاخ توپ کاپی همه روزه به جز روزهای سه شنبه جهت بازدید علاقمندان باز می باشد.)
کاخ دولما باغچه: قسمت بیرونی این کاخ توسط سلطان عبدالمجید اول در اواسط قرن 19 میلادی ساخته شد. این کاخ 600 متری در ساحل اروپایی تنگه بسفر قرار گرفته است. وجود سالن بزرگ در این کاخ با 56 ستون داخل آن و چلچراغ شکیل و 5/4 تنی آن با 750 لامپ موجود در آن چشم هر بیننده ای را خیره میکند. در زمانهای گذشته جهت خوشایند ساکنین این کاخ پرندگان مختلف از اقساط نقاط جهان گردآوری و نگهداری میشده است. موسس جمهوری ترکیه آتاتورک در این کاخ در تاریخ 10 نوامبر 1938 دیده از جهان فرو بست. (این کاخ همه روزه به استثناء ء روزهای دوشنبه و پنج شنبه جهت بازدید همگان باز می باشد.)
قصر ییلدیز
کاخ بیلربیی: این کاخ در قرن 19 توسط سلطان عبد العزيز بنا نهاده شد. این کاخ پوشیده از گلهای ماگنولیا بوده و در قسمت آسیائی تنگه بسفر قرار دارد. از این کاخ در فصل تابستان و همچنین برای پذایرائی از میهمانان عالیرتبه خارجی استفاده می شده است. یکی از این میهمانان خارجي که از وی در این کاخ پذیرائی شده ملکه فرانسه، ملکه اژنی بوده است. ( این کاخ همه روزه بجز روزهای دوشنبه و پنج جهت بازدید همگان باز می باشد.)
کاخ ییلدیز: این کاخ متشکل از دربارها و يـك مسجد می باشد و در قرن 19 میلادی توسط سلطان عبد المجيد دوم ساخته شد. در این کاخ یکی از بزرگترین و مجلل ترین ساختمانهائی که سلاطین در آن اقامت داشته و خوش گذرانده اند به نام ساختمان شاله قرار گرفته است. این ساختمانها در داخل يك پارك بــــا گلهائی که از نقاط مختلف دنیا گردآوری شده، قرار گرفته است. حیات این کاخ یکی از زیبا ترین مناظر موجود از حاشیه تنگه بسفر را تشکیل میدهد. به علت بازسازی تنها بازدید از قسمتی از پارك ممکن است. (این پارك همه روز جز روزهای سه شنبه جهت بازدید عموم باز می باشد.)
کاخ گوك سو و یا کاخ كوچوك سو: نام این کاخ از رودهائی که از اطرافش به داخل تنگه بسفر سرازیر می شود گرفته شده است. این کاخ در اواسط قرن 19 میلادی توسط عبدالمجيد اول ساخته شد. از این کاخ هم در گذشته در ماههای تابستان استفاده شده است. (بازدید از این کاخ همه روزه بجز روزهای دوشنبه و پنج شنبه ممکن می باشد.)
قصر چراغان
آینالی کاواک (اقامتگاه تابستانی): این مکان در قرن 18 میلادی ساخته شده و بعدها توسط سلاطين مختلف دیگر مورد بازسازی و مرمت قرار گرفته است. این مکان به خاطر آینه کاری داخل آن مشهور می باشد. این آئینه ها هدیه ای بوده از که در سال 1718 میلادی در این کاخ نصب گردیده است. این کاخ نمونه زیبائی از معماری قدیمی و سنتی ترکیه است. (بازدید از این کاخ همه روزه به جز روزهای شنبه و پنج شنبه ممکن می باشد.)
عمارت ایحلامور: این عمارت در قرن 19 میلادی بنا نهاده شد. نام این عمارت از درختان زیرفون - نمدار که در باغهای آن وجود دارد گرفته شده است. اگر چه این عمارت به هنگام ساخت در خارج از شهر استانبول جای می گرفت اما امروزه با توسعه شهر در مرکز استانبول قرار گرفته است. در حالیکه عمارت مراسين همواره جهت مراسم رسمی و امور تشریفات استفاده می گردیده در گذشته از عمارت مایت بعنوان پناهگاهی شده امن برای اطرافیان و محرمان سلاطین استفاده می شده است. (بازدید از این کاخ همه روزه به جز روزهای شنبه و پنج شنبه ممکن می باشد.)
عمارات ماسلاك: این عمارات بر روی تپه ای سرسبز توسط سلطان عبد العزيز بنا نهاده شد. این عمارات نمونه ای است بسیار با ارزش از سبك معماری عثمانی که در اواخر قرن 19 بنا نهاده شد. امروزه از عمارت مالتا بعنوان يك رستوران ساده و ارزان قیمت بهره گرفته میشود، هم چنین عمارت ماسلاك و لیمونلو هم بعنوان كافه تریا مورد استفاده قرار می گیرد.
عمارت دریائی آتاتورك (فلوريا) : عمارتی است که توسط رؤسای جمهور ترکیه در فصل تابستان مورد استفاده قرار میگرفته، ابتدا آتاتورک این عمارت را بعنوان مکانی برای گذراندن تابستان انتخاب نمود که تا به امروز این سنت پا بر جا بوده و یافته ست. این عمارت (T) شکل در سال 1935 میلادی ساخته شد. طراحی داخلی این عمارت نمونه زیبائی از شیوه طراحی در قرن بیستم است.
(بازدید از این کاخ همه روزه به جز روزهای شنبه و پنج شنبه ممکن می باشد.)
مسجد باشکوه سلطان احمد: با 6 مناره زیبای خود درست در مقابل مسجد حاجی مرتبا قرار گرفته است. این مسجد در فاصله سالهای 1609 تا 1616 توسط آرشیتکتی به ناممحمت (محمد) ساخته شد. این مسجد با نام مسجد آبی مشهور است و علت اين شهرت کاشی های سفید و ربیانی است که در ساخت آن مورد استفاده قرار گرفته است.
مسجد با شکوه سليمانيه: اين مسجد به همراه گنبد و چهاار مناره بلند و باریکش در قسمت غربی خليج استانبول قرار گرفته است. این مسجد که یکی زیباترین مساجد موجود در شهر استانبول می باشد در فاصله سالهای 51550 تا 1557 میلادی توسط معمارسنیان که یکی از معروف ترین معماران دوره طلائی امپراطوری عثمانی به شمار می آمده، ساخته شده است. بناى اين مسجد از نقطه نظر حمل قرار گیری آن، که در بالاترین نقطه یک تپه میباشد، بسیار مناسب است. به علاوه مناره چهار مناره موجود در این مسجد که در چهار طرف حیاط آن قرار گرفته در نگاه اول كاملا جلب توجه می کند. در قسمت داخل مسجد محراب و منبری از سنگ قرمز کنده کاری شده وجود دارد و پنجره ما به شیشه های رنگی مزین است. در باغهای این مجموعه آرامگاه سليمان و همسرش خرم سلطان قرار دارد. ضمن اینکه معمار سنیان نیز در نزدیکی همین مسجد قرار گرفته است. علاوه بر این ها چهار مدرسه دینی، یک مدرسه طب، یک کاروانسرا، حمام ترکی، آشپزخانه و آسایشگاهی برای فقرا در این مجموعه به چشم می خورد.
مسجد رستم پاشا: این مسجد نیز یکی دیگر از شاهکارهای معمارسنیان می باشد. این مسجد در سال 1561 میلادی به دستور رستم پاشا، وزیر بزرگ و داماد سلیمان اعظم بنا نهاده شد.
مسجد باشکوه فاتح: این مسجد در فواصل سالهای 1463 تا 1470 ساخته شد. نام این مسجد از نام فاتح سلطان محمّد، فاتح عثمانی شهر استانبول گرفته شده که البته آرمشگاهش نیز در همین مکان قرار دارد. این بنا نیز در بالاترین نقطه تپه ای در استانبول قرار دارد. ضمن اینکه در کنار این مسجد مجموعه ای از ساختمانهای مذهبی مدرسه ها، آسایشگاهها، حمامها، بیمارستان، کاروانسرا و کتابخانه که همگی ارزش بازدید را دارند، وجود دارد."
مسجد بزرگ ایوب: این مسجد در خارج از دیوارهای شهر، جائی که در سال 670 بعد از میلاد فرستاده حضرت محمد (ص) ایوب توسط کنستانتینها کشته شد قرار گرفته است. این مسجد بعنوان اولین مسجد ساخته شده پس از پیروزی عثمانیها به شمار آمده و مورد توجه بسیاری از گردشگران می باشد.
مسجد ینی: این مسجد در فواصل سالهای 1597 تا 1663 میلادی در بندر امینونو ساخته شد که از فواصل دور نیز براحتی قابل رؤیت است. ایوانهای آراسته به کاشیهای سبک ایرنیک در این مسجد این مکان را بعنوان يك اثر تاریخی مطرح کرده است.
یکی دیگر از شاهکارهای معماری، معمار سنیان مسجد سوکول لومحمد پاشاست. که در قرن 16 میلادی بنا نهاده شد. این مسجد در نزدیکی مسجد سلطان احمد که یکی از بهترین نمونه های معماری کلاسیک ترکیه به شمار می آید، گرفته است. در داخل این مسجد از کاشی های آبی، سبز، بنفش و قرمز از نیکی استفاده شده است.
مسجد سلطان مهرماه که یکی از دراوزه را دیرنه، که یکی از دروازه های دیوار قدیمی شهر می باشد قرار گرفته است. در این مسجد دیوارهایی از شیشه، چهار طاق مربوط به گنبد اصلی را محافظت میکند. این مسجد توسط 161 پنجره داخل آن روشن می شود. مسجد سلطان مهرماه در سال 1555 توسط معمارسنیان برای دختر شاه سلیمان اعظم ساخته شد.