خمینی شهر، اصفهان

این شهرستان با گستردگی ۱۷۶ کیلومتر مربع در باختر شهرستان اصفهان قرار گرفته است و کوچکترین شهرستان استان و پر تراکمترین شهرستان (۱۳۸۶ نفر در کیلومتر مربع) استان نیز به شمار می رود. جمیعت شهرستان افزون بر ۲۸۶۰۰۰ نفر برآورد شده که شمار ۱۶۶۰۰۰ نفر آن در شهر خمینی شهر ساکن هستند. بلندی این شهر از سطح دریای آزاد ۱۵۹۴ و در فاصله ی ۱۲ کیلومتری شهر اصفهان قرار گرفته است. همان طور که میبینیم رشد جمعیت و تراکم آن در شهرستان بسیار بالاست که دلیل آن میتواند نزدیکی با دانشگاه صنعتی اصفهان و سرمایه گذاری در بخش صنایع سنگ باشد.

شهرستان خمینی شهر را منابع آبی مهمی چون زاینده رود، مادی قمش و کاریزها سیراب می کنند و در کشتزارهای آن فرآورده هایی چون گندم، جو، حبوبات، خیار، خربزه، گیلاس و انگور به میزان بالایی برداشت میشود. آب و هوای شهرستان نیز معتدل است. بیشترین درجه ی حرارت در تیرماه (۳۸ درجه) و در زمستان (۸ درجه زیر صفر) کمترین درجه حرارت گزارش شده است.

پیشینه ی تاریخی این شهرستان در ارتباط با رویدادهایی است که در اصفهان رخ داده است. همچنان که اصفهان نقش دفاعی-نظامی در دوره ی ساسانیان داشته، قلعه ها و دژهای فراوانی در منطقه بناگردید. در اصفهان قلعه ماربین (آتشگاه)، سارویه، شاه دژ و قلعه تبرک نظامی بودن منطقه را گواهی میدهد و برج و باروهای دوران مختلف نیز دفاعی بودن شهر را ثابت میکند.

وجود قلعه ها دژهایی چون کهندژ، دمیردژ و گاردژ نظامی بودن خمینی شهر را که سه دژ نیز میخوانند، نشان میدهد. در دوره ی صفویه و پایتختی ،اصفهان منطقه نیز از رونق و گسترش اصفهان بهره مند گردید و مسجد جامعی نیز در کوی خوزان ساخته شد. در یورش محمود افغان به اصفهان، مردم سده (این نام برگرفته از واژه ی سه دژ است) دلیرانه در برابر افغانهای غلجایی ایستادگی کردند و شمار زیادی از افغانها را نیز به اسارت گرفتند. با گسترش شهر اصفهان، سده نیز گسترش یافت و نزدیکی این شهر به مراکز صنعتی و دولتی شهر اصفهان، مهاجرت به این شهر در روند رو به رشد جمعیت آن بسیار اثر گذار بود. اندک اندک سه ده خوزان، فروشان و ورنوسفادران به هم پیوست.

سده، همایون شهر نام گرفت و پس از انقلاب، خمینی شهر نامیده شد. یادگارهای تاریخی خمینی شهر از دوران پیش از اسلام، ویرانه های کهندژ در کوی خوزان خمینی شهر که تاریخ بنای آن را به پادشاهان کیانی نسب میدهند، همچنان سند تاریخی منطقه به شمار میرود. همچنین، ایوان یزدگرد در سه کیلومتری شمال خمینی شهر، نشان از یک بنای باشکوه و گسترده در دوران پیش از اسلام دارد. مسجد جامع شهر نیز در کوی خوزان، بنایی باشکوه از دوره ی صفویه است و امامزاده سید محمد در شمال شهر (بیرون از شهر) زیارتگاه عمومی مردم شهر به شمار میرود.

بلندیهای باختر خمینی شهر را کوههایی آهکی تشکیل میدهند. این تشکیلات آهکی دارای درز و شکافهای ژرف و اشکفت نیز می باشند. در ۱۲ کیلومتری باختر خمینی شهر، اشکفت قهرمان از دیرباز شناخته شده و دیرزمانی پایگاه راهزنان بوده است، چنان که اتاقهایی نیز در آن ساخته بودند. حوضچه ای نیز در درون اشکفت بنا نمودند، تا در زمانهای ضروری به مصرف آب مورد نیاز غارنشینان برسد.