پزشکان و بیمارستان‌ها بزرگترین دلالان گردشگری سلامت/ سفر کردهای عراق برای چشم‌پزشکی، نازایی و عمل‌های بزرگ به ایران/ ایرانی‌ها برای کار به کردستان عراق می‌روند نه سفر

فیلی (مدیر بازرگانی شرکت هما در سلیمانیه کردستان عراق) از جمله فعالان گردشگری است که در حوزه تورهای ورودی به ایران فعال است و گردشگرانی که در حوزه‌های سلامت، طبیعت‌گردی و فرهنگی علاقه‌مند به سفر به ایران هستند را برای دیدن جاذبه‌های ایران هماهنگ می‌کند.

به گفته او، کردهایی که در سلیمانیه عراق هستند بیشتر علاقه‌مندند تا به تهران، شهرهای شمالی ایران، کیش، اصفهان و شیراز و مناطق کردنشین ایران سفر کنند. همه روزه علاوه به اتوبوس‌های توریستی که از تهران، سنندج، مریوان، ارومیه به سمت کردستان عراق مسافر می‌برند، خطوط پروازی نیز بین شهرهای مختلف ایران و کردستان عراق برقرار است.

هرچند فیلی از توقف یک سال و نیمه پروازهای ایران و سلیمانیه به دلیل شیوع کرونا حکایت کرد اما در حال حاضر عموماً پروازهای موجود پر هستند چنانکه هر هفته سه پرواز از سلیمانیه به تهران و سه پرواز از اربیل به تهران انجام می‌شود که بیش از ۸۰ درصد این پروازهای ۲۵۰ نفره پر است و هفته‌ای یک پرواز هم به کیش انجام می‌شود که ۹۰ درصد آن پر است.

او در پاسخ به این سوال که آیا گردشگرانی که از سلیمانیه عراق به ایران می‌آیند بیشتر برای دید و بازدیدهای فامیلی سفر می‌کنند و در خانه اقوام خود اقامت دارند یا در ایران خانه دارند و درواقع خانه دومی شهرهای شمالی کشور به حساب می‌آیند یا آنکه گردشگر هستند و در هتل‌ها و مراکز اقامتی، اقامت دارند، گفت: هر دوی این نوع گردشگران هستند؛ هم تور می‌آوریم و هم خانوادگی سفر می‌کنند. حتی این امکان را داریم که گردشگران را با ماشین‌های شخصی‌شان وارد ایران کنیم و پلاک موقت دریافت کنند. البته به ندرت پیش می‌آید که برخی از آن‌ها در ایران خانه داشته باشند و بیشتر آن‌ها در مراکز اقامتی از ۱ تا ۵ ستاره اقامت می‌کنند. حتی ویلا اجاره می‌کنند و خانوادگی از آن استفاده می‌کنند.

این فعال گردشگری در سلیمانیه کردستان عراق با اشاره به آنکه کردهای عراق، ایران را کشور و مقصدی امن برای سفر می‌دانند، تصریح کرد: بیشتر این گردشگران طبیعت‌گرد و خواهان استفاده از امکانات پزشکی ایران هستند. درواقع بازدید از اماکن تاریخی در سومین رده از خواسته‌های گردشگران کردستان عراق قرار دارد؛ چراکه جاذبه‌های گردشگری طبیعی ایران برای کردهای سلیمانیه عراق که در کوهستان زندگی می‌کنند بسیار جذاب است. دریا و جنگل‌های شمال ایران برای کردهای عراق جذاب است چراکه جنگل‌های بلوط در کردستان عراق آنچنان که باید حس آن‌ها برای حضور در طبیعت را ارضاء نمی‌کند و جنگل‌های شمال ایران و دریای آن همچنین کیش و بندرعباس برایشان بسیار جذاب است.

او در خصوص استفاده گردشگران کرد عراق از بخش پزشکی ایران گفت: گردشگری سلامت بسیار بحث گسترده‌ای است. از آنجا که امکانات نازایی در سلیمانیه محدود و در ایران ارزان است، برای این مهم به ایران سفر می‌کنند. چشم پزشکی و انجام جراحی‌های بزرگ مانند قلب و مغز هم مورد استقبال آن‌هاست.

فیلی در پاسخ به این سوال که دلال‌ها تا چه اندازه برای حوزه گردشگری سلامت برای فعالان این حوزه مشکل‌ساز شده‌اند، گفت: متاسفانه برخی پزشکان و بیمارستان‌ها، دلال‌های اصلی در این حوزه هستند. شاید دلال ۱.۵ یا ۱۰ میلیون تومان بیشتر از هزینه‌ای که باید صرف شود را بگیرد اما برخی دکترها و بیمارستان‌ها وقتی که می‌بینند بیمار دارای پاسپورت خارجی است هزینه‌ها را ۳ برابر می‌کنند. به طور مثال عمل جراحی ۵۰ میلیون تومانی را ۱۵۰ میلیون تومان حساب می‌کنند و به وضوح مطرح می‌کنند که آن‌ها دلار دارند و نرخ را با دلار حساب می‌کنند تا مالیات ندهند. چنین امری برای حوزه گردشگری سلامت ایران تبلیغ منفی است حتی بارها شاهد آن بودم که گردشگران سلامت به دلیل چنین برخوردهایی از سوی فعالان سلامت ایران مقصد دیگری مانند هند را انتخاب کرده‌اند. و در این میان عمان و ترکیه نیز تبدیل به بازارهایی برای جذب گردشگران سلامت شده‌اند. بسیاری از بیمارستان‌ها مطرح می‌کنند که از وزارت بهداشت مجوز دارند تا از افرادی که مقیم ایران نیستند و کد ملی ندارند و با شماره پاسپورت مراجعه می‌کنند تا ۳ برابر بیشتر از تعرفه ایران از آن‌ها دریافت کنند. هرچند افزایش هزینه‌ها برای خارجی‌ها تا حدودی رعایت حق و حقوق ایرانی‌ها خواهد بود اما به نوعی برای گردشگریِ سلامت، تبلیغ منفی خواهد شد.

این فعال گردشگری در سلیمانیه کردستان عراق از بی‌کیفیت بودن هتل‌ها حتی در سطح ۵ ستاره به عنوان یکی دیگر از چالش‌های بخش گردشگری ورودی یاد کرده و گفت: مسافرانی داشتیم که با وجود آنکه در هتل ۵ ستاره در تهران اقامت داشتند اما از کیفیت خدمات راضی نبودند و در مقایسه با هتل‌های ۵ ستاره که در سایر کشورها خدمات ارائه می‌دهند، عملکرد این هتل‌ها قابل دفاع نبوده و نتوانستند رضایت گردشگران را جلب کنند.

او در خصوص این مهم که میزان سفر ایرانی‌ها به سلیمانیه عراق چه اندازه است، گفت: با توجه به اینکه سفر به سلیمانیه نیازی به صدور ویزا ندارد، ایرانی‌ها می‌توانند به اقلیم کردستان عراق وارد شوند اما این روزها سلیمانیه عراق بیش از آنکه هدف گردشگر ایرانی باشد بیشتر مقصدی برای کار شده است. به دلیل اختلافی که بین ارزش پول ایران و کردستان عراق که دینار و دلار است، وجود دارد، سفر ایرانی‌ها به کردستان عراق تقریبا گران تمام می‌شود اما کار کردن در این بخش برایشان به صرفه خواهد بود. اقامت در هتل ۳ ستاره در سلیمانیه عراق به طور میانگین شبی ۵۰ دلار است که برای ایرانی‌های با درآمد متوسط تقریبا گران است. کارخانجاتی که در سلیمانیه عراق فعال هستند، هدف خوبی برای ایرانی‌هایی است که به دنبال کار و کسب درآمد می‌باشند.