نقش ژئوتوریسم در رونق اقتصاد محلی و بومی اصفهان


انتشار : 1401/03/16



به گزارش خبرنگار بازار، گردشگری در شرایط فعلی اقتصاد دنیا، یکی از محورهای اصلی در آمدزایی برای هر کشوری به شمار می‌رود و حتی کشورهایی که در اقتصاد نفتی حرفهای بسیار قدرتمند عمل کرده‌اند، نیز سالهاست در این زمینه ورود کرده‌اند.

«نصف جهان» همان گونه که از نامی که سیاحان خارجی برآن نهاده اند پیداست، آیینه ای تمام نما از اغلب زیبایی‌های کشورهای مختلف دنیاست به نوعی که یک سوم صنایع دستی جهان و ۶۰ درصد صنایع دستی کشور در اصفهان وجود دارد و حقایق این نام نامگذاری در کنار ظرفیتهای شهرستانهایی تکمیل می شود که به دلیل شرایط آب و هوایی متنوع و چهار فصل هریک ظرفیت بومگردی و یا گردشگری خاص خود را دارند، از کویرگردی در «ورزنه» و کویر «مصر» که فیلم «گاهی دور گاهی نزدیک» در آن فیلمبرداری شده است تا آب و هوایی مطبوع کوهستانی و زیبا و در سمیرم، تا پیست اسکی در منطقه سرد و کوهستانی فریدونشهر.

یکی از ظرفیتهای مهم اصفهان که در طول سالهای گذشته مغفول مانده است، ایجاد ژئوپارک در استان از جمله کنار منطقه زیبای باتلاق بین المللی گاوخونی است

یکی از ظرفیتهای مهم اصفهان که در طول سالهای گذشته مغفول مانده است، ایجاد ژئوپارک در کنار منطقه زیبای باتلاق بین المللی گاوخونی است، ظرفیتی که کشورهای دنیا به آن روی آورده اند چراکه ژئوپارک‌ها بر خلاف انواع مناطق حفاظت شده طبیعی، نه تنها ورود و حضور بازدیدکنندگان را محدود نمی کنند؛ بلکه برای حضور مردم طراحی شده اند و اهداف گسترده ای را برای توسعه پایدار اجتماعی و اقتصادی منطقه دارند.

ژئوتوریسم و ژئوپارک رویکرد اصلی توسعه گردشگری در بسیاری از کشورهای پیشرفته
در این ارتباط فعال میراث فرهنگی و کارشناس اقتصاد گردشگری اظهار کرد: امروزه ژئوتوریسم و ژئوپارک رویکرد اصلی توسعه گردشگری در بسیاری از کشورهای پیشرفته است و علاوه بر کشورهایی که منابع و ذخایر طبیعی محدود یا صنایع ضعیف هستند، کشورهایی با سابقه درآمد نفتی و گردشگری نیز به این امر روی آورده اند.

پروین قاسمی با بیان اینکه در شرایط فعلی اقتصاد کشور ما بیش از گذشته به رها شدن از چنگال اقتصاد نفتی نیازمند است، افزود: تاسیس ژئوپارک در مناطق مختلف کشورهای پیشرفته، علاوه بر حفاظت و نگهداری میراث زمین‌شناختی، محیط زیستی و طبیعی یک کشور، تاثیر مستقیم نیز در بهبود وضعیت اقتصادی آن کشور دارد و در ارتقاء هویت فرهنگی و اجتماعی یک سرزمین از طریق جذب گردشگران خارجی موثر است.

فعال میراث فرهنگی، محیط زیست و کارشناس اقتصاد گردشگری با اشاره به ظرفیت بالای منطقه ورزنه در جذب گردشگر که مغفول مانده است، گفت: به طور کلی تمدن اصفهان از شرق و این منطقه آغاز شده است و میراث کهن این منطقه دلیل محکمی بر این موضوع است، میراثی که نشان از سابقه بسیار طولانی تمدن در این منطقه نسبت به دیگر استانهای کشور و و حتی کاشان باسابقه حداقلی چهار هزار ساله در خود استان اصفهان دارد.

تاثیر خشکسالی بر اقتصاد گردشگری
وی با اشاره به اینکه مردم این منطقه سالهاست به کشاورزی اشتغال داشته اند، گفت: خشکی زاینده رود این منطقه توانمند اقتصادی اصفهان را ضعیف کرده است و در سالهای گذشته سعی بر این بوده است که از طریق رونق گردشگری این معضل تاحدودی جبران شود اما این خشکسالی بر اقتصاد گردشگری این منطقه نیز تاثیر گذاشته است، ازجمله تاسیس ژئوپارکی که می تواند بیش از صنایع آلاینده برای اصفهان مفید فایده باشد.

قاسمی با اشاره به اینکه تاسیس ژئوپارک گاخونی می‌تواند در رفع بخشی از مشکلات اقتصادی این منطقه موثر باشد، ابراز کرد: این میراث سبز می تواند به رهایی اصفهان از بار آلایندگی صنعت تا حدودی کمک کند تا در کنار آلایندگی صنایعی مانند فولادمبارکه و ذوب آهن تاحدودی به درآمدزایی سبز در استان کمک کند؛ صنعتی که عایدی آن تنها برای پایتخت و نه مردم اصفهان است.

نقاطی محروم تر از سیستان در مرکز استان
فعال محیط زیست و کارشناس اقتصاد گردشگری تصریح کرد: وضعیت اصفهان به گونه ای است که با وجود خشکی زاینده رود همچنان بار سنگینی از تولید محصولات کشاورزی و دامی را برعهده دارد، از سوی دیگر صنایع اصفهان درآمدزایی خوبی برای کشور دارند اما وضعیت مردم از جمله کشاورزان خوب نیست و این نشان از کم محلی به استانی دارد که در هر شرایطی برای کمک به کشور کم نگذاشته است، چه زمان جنگ که بیشترین شهید را تقدیم کشور کرده است و چه زمان کنونی که بخش زیادی از بار اقتصادی کشور و پرداخت مالیات بر دوش آن است اما رتبه آخر دریافت‌ کمکهای دولتی را دارد به نوعی که به اذعان مسئولان اصفهان و کشور، حتی در مرکز استان نقاطی بسیار محروم‌تر از برخی نقاط سیستان وجود دارد.

بار این خشکسالی نه تنها کشاورزی استان اصفهان بلکه گردشگری آن را نیز تحت تاثیر قرار داده است و آب و هوای خشک کنونی آن نیز ناشی از عدم مدیریت جریان آب زاینده رود است چراکه طبق شواهد تاریخی این استان حتی در تابستان با وجود جریان اندک زاینده رود، آب و هوایی مناسب داشته است

جبران هزینه های ناشی از خشکسالی عجیب زاینده رود
وی با اشاره به اینکه محیط زیست رتبه دوم حق آبه محیط زیستی را دارد، اضافه کرد: مسئولان باید به فکر جبران هزینه های ناشی از خشکسالی عجیب زاینده رود برای استانی باشند که ۹۷ درصد آن در اصفهان قرار دارد اما در کمال تعجب از مدیریت زاینده رود بهره ای اندک دارد به نوعی که به گفته خود مسئولان وزارت نیرو، حق آبه آن را با وعده جبران در آینده نزدیک فروخته شده اما متاسفانه هرگز امکان جبران و یا عزمی برای این موضوع در کار نبوده است.

قاسمی تصریح کرد: بار این خشکسالی نه تنها کشاورزی استان اصفهان بلکه گردشگری آن را نیز تحت تاثیر قرار داده است و آب و هوای خشک کنونی آن نیز ناشی از عدم مدیریت جریان آب زاینده رود است چراکه طبق شواهد تاریخی این استان حتی در تابستان با وجود جریان اندک زاینده رود، آب و هوایی مناسب داشته است، همان گوهه که شاهد بودیم در طول زمانی که زاینده رود در ماه های اخیر باز بوده است، آب و هوای استان به طرز محسوسی تغییر می کند.

رونق اقتصادی پایدار جوامع محلی در گرو ایجاد ژئوپارک
فعال میراث فرهنگی، محیط زیست و کارشناس اقتصاد گردشگری تاکید کرد: از جمله راه های جبران خسارتهای اقتصادی ناشی از خشکی زاینده رود، می تواند صنعتهای سبز جایگرین مانند ژئوپارکها باشد، در واقع با تاسیس ژئوپارک ها گردشگران برای بازدید از سایتهای طبیعی و فرهنگی حضور فعالی خواهند داشت و این حضور موجب رونق اقتصادی پایدار جوامع محلی می شود و شاید تا حدودی جبران کننده دوران سخت کرونا و خشکسالی برای استان باشد.